Chmura to kolejny etap w rozwoju technologii informacyjnych, po internecie w latach 90. czy smartfonach w pierwszej dekadzie XXI wieku. Dzięki rozwiązaniom chmurowym można sprawnie unowocześnić infrastrukturę IT oraz przyspieszyć wdrażanie cyfrowych innowacji. To ostatnie jest konsekwencją trzech „swobód”, które zapewnia chmura – swobody eksperymentowania, możliwości ponoszenia porażek i zwinności.
W najnowszym raporcie „Chmura 2030. Jak wykorzystać potencjał technologii chmurowych i przyspieszyć wzrost w Polsce”, McKinsey & Company przeanalizowało potencjał rozwoju technologii chmurowych oraz ich wpływ na polską gospodarkę. Jak wskazuje raport wdrożenie chmury w polskich firmach i instytucjach publicznych może przynieść gospodarce dodatkowo 121 miliardów złotych w roku 2030 - czyli 4% PKB. Wartość ta mogłaby pochodzić z dwóch obszarów – innowacji i nowopowstałych przedsiębiorstw cyfrowych, których stworzenie umożliwi lub przyspieszy architektura chmurowa oraz modernizacji i korzyści, które odniesie bardziej tradycyjny biznes, np. poprzez obniżenie kosztów IT czy automatyzację pracy. Trzecim obszarem, który może generować dodatkowe, ale ciężkie do oszacowania korzyści są technologie przyszłości, których stworzenie lub wczesne wdrożenie umożliwia chmura.
Jak wskazuje raport, największe korzyści wynikające z upowszechnienia chmury obliczeniowej może odnieść handel detaliczny, sektor produktów FMCG oraz transport i logistyka. Udział tych branż w generowaniu wartości dodanej dzięki chmurze może wynieść 28%. W samym tylko handlu detalicznym wykorzystanie na przykład dynamicznych cen, inteligentnych promocji oraz optymalizacji stanów magazynowych, wsparte dzięki technologiom chmurowym, mogą przynieść ponad 12 mld złotych. Kolejne 11 mld złotych może zostać wygenerowane w branży FMCG dzięki automatyzacji produkcji, zwiększeniu wydajności pracy czy optymalizacji zużycia energii.
Polska posiada solidne fundamenty by osiągnąć ten cel i wykorzystać potencjał technologii chmurowych. Nasze dotychczasowe badania wskazywały już na szybko rozwijającą się gospodarkę cyfrową, infrastrukturę technologiczną do transformacji cyfrowej czy działających w ramach sektora publicznego dostawców chmury jako podstawy do dalszego rozwoju gospodarki cyfrowej. Jednak, jeśli polska gospodarka ma zachować swój poziom konkurencyjności, potrzebne są działania by nadrobić dystans, który dzieli ją do europejskich liderów zarówno pod względem poziomu zastosowania chmury, jak i tempa, w jakim jej wdrożenia postępują. Według analiz poziom ten jest 14-krotnie niższy niż w najbardziej zaawansowanych cyfrowo gospodarkach Europy Północnej i 1,5-krotnie niższy niż średnia dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Obecnie w Polsce wdrożenia postępują w tempie 23 proc. rocznie, by do 2030 r. doścignąć Europejskich Liderów Chmury (ang. European Cloud Frontrunners, do których zalicza się Belgię, Danię, Finlandię, Holandię, Irlandię, Norwegię i Szwecję), kraj musiałaby notować roczny wzrost wdrożenia chmury na poziomie 50-60%.
Główne bariery ograniczające rozwój chmury w Polsce, które dostrzegają firmy to:
- Brak świadomości. Firmy przyznają, że nie posiadają odpowiedniej wiedzy na temat rozwiązań chmurowych. 42 proc. wciąż uważa za najważniejszy powód migracji do chmury oszczędność kosztów, nie mając świadomości istnienia bardziej zaawansowanych narzędzi, które mogą pomóc w pełni wykorzystać możliwości chmury.
- Niepewność regulacyjna. Jedna trzecia polskich firm wyraża niepewność związaną z fizyczną lokalizacją centrów danych. To szczególnie ważne w sektorach, które są ściśle regulowane. Firmy, które w nich działają, obawiają się, że wraz z przeniesieniem się do chmury mogą przestać spełniać skomplikowane wymogi regulacyjne.
- Obawy o bezpieczeństwo. Jedna trzecia polskich firm podkreśla swoje obawy związane z bezpieczeństwem usług chmurowych. 63 proc. dostawców usług IT wskazuje, że ich wymogi dotyczące bezpieczeństwa ograniczają adopcję chmury na szerszą skalę.
- Deficyt kompetencji. W przypadku chmury widać wyraźnie braki w umiejętnościach pracowników, powiązane bezpośrednio z niedoborami pracowników w całym sektorze IT. W 2019 r. aż 44 proc. polskich przedsiębiorstw miało problemy związane z zatrudnianiem na stanowiska IT. Ta luka będzie się powiększać, jeśli nie zostaną podjęte takie działania jak na przykład szkolenia w miejscach pracy.
- Obciążenia finansowe. Firmy wskazują koszty, które musiałyby ponieść w związku z migracją do chmury, jako główny czynnik zniechęcający do podjęcia tego kroku. Zbyt często firmy poprzedzają migrację powierzchowną analizą w najbardziej istotnych obszarach i przenoszą do chmury już istniejące rozwiązania, ponosząc niezoptymalizowane koszty migracji.
By przyspieszyć wdrażanie rozwiązań chmurowych w Polsce, należy podjąć działania w sektorze publicznym, w sektorze przedsiębiorstw oraz wśród obywateli:
- Sektor publiczny ma kluczowe znaczenie dla transformacji na skalę ogólnokrajową. Chodzi o wsparcie finansowe oraz przegląd prawa i tego, jak jest interpretowane. Sektor publiczny mógłby również dawać przykład, wykorzystując potencjał chmury w instytucjach publicznych.
- Firmy nie powinny ignorować szans, jakie daje im migracja do chmury. Warto, by zdawały sobie sprawę, jaką wartość dodaną może przynieść chmura w ich działalności, na przykład dzięki szybszemu rozwojowi i optymalizacji kosztów. W tym celu powinny przygotować strategię przejścia do chmury (obejmującą także tworzenie odpowiednich kompetencji), a następnie konsekwentnie wprowadzać ją w życie.
- W najbliższej dekadzie obywatele będą potrzebować nowych umiejętności technicznych oraz biznesowych związanych z wykorzystaniem chmury.
Pandemia COVID-19 i jej skutki, pokazały, że firmy, a w zasadzie całe gospodarki, muszą być gotowe na nieprzewidywalne okoliczności by błyskawicznie dostosowywać do nich swój sposób działania. Chmura obliczeniowa stała się ważnym czynnikiem ułatwiającym tę adaptację – umożliwiając, na przykład, masowe przejście na pracę zdalną. Dodatkowo nowe technologie powodują szybkie i głębokie zmiany, co powoduje, że firmy i organizacje, które chcą wykorzystać potencjał technologii chmurowych, muszą działać już teraz.
Raport w języku angielskim dostępny jest TUTAJ.